

اولین جنگ تاریخ؛ چرا انسان به جنگ رو آورد؟
20/12/2025 | 12 min
آیا جنگ پدیدهای مدرن است؟نه. نشانههای خشونت سازمانیافته در انسانها، هزاران سال پیش از شکلگیری تمدنها دیده میشود.در این مستند، سفری میکنیم از دوران شکارچی–گردآورندهها تا شکلگیری نخستین دولتها؛از گورستانهای خونآلود ناتاروک و جبلالصحابه تا ظهور جنگجویانی که نخستین پادشاهان تاریخ را ساختند.اگه خواستین میتونین از یوتوب یا لینک زیر به اگزون دونیت کنین https://reymit.ir/exonpodcast🔎 در این ویدیو میبینید:چگونه رقابت بر سر منابع، بذر جنگ را در جوامع انسانی کاشتشواهد باستانشناسی از نخستین نبردها در آفریقا و اروپاپیوند میان انباشت ثروت، خشونت و تولد قدرت سیاسیو اینکه چگونه جنگ، ناخواسته، تمدن را ممکن کرد📚 منبع پژوهشها:Cambridge University Press – Marta Mirazón Lahr (2016)Nature – Early Evidence for Violence in Homo SapiensSmithsonian Human Origins ProjectBritish Museum Anthropology Archives00:00 خاستگاه جنگ00:24 سلام من جواد آزادیم01:22 چه کسانی موتور محرک این تغییر بودند؟01:35 شاهزاده سونگیر و سایه خشونت02:50 آدمخواری یا جنگ؟03:30 یک غار به انبوهی از استخوانهای انسان 04:28 نخستین گورستانهای جنگ05:16 ناتاروک کنیا06:00 پیامدهای جنگ و قدرت جنگجویان06:49 شخصیت «جنگجو»07:08 رهبران قبیله از جنگ بهرهبرداری میکردند.07:28 از معابد تا دولتها08:34 کشاورزی و یکجانشینی،09:28 و سرانجام، امروز:09:55 پیام پایانی روشن است10:25 جمع بندیپادکست اگزون رو از اینجا میتونین بشنوینhttps://pod.link/1537644525🪶 هشتگها (Hashtags)#تاریخ_بشر#خاستگاه_جنگ#مستند_علمی#جواد_آزادیپور#انسان_خردمند#تکامل_فرهنگ#تمدن_انسانی#باستانشناسی#جنگ#تاریخ_تمدن#انسان_شناسی#داستان_انساناینستاگرام اگزون هم هر روز ویدیو جدید داره: https://twitter.com/exonpodcast1پادکست اگزون رو از اینجا میتونین بشنوینhttps://pod.link/1537644525اینستاگرام اگزون هم هر روز ویدیو جدید داره: https://twitter.com/exonpodcast1 Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

کانزی میمون نابغه چجوری همه رو شگفت زده کرد | حیوانی که حرف میزد، ابزار میساخت و آشپزی میکرد!
17/12/2025 | 33 min
آیا انسان تنها موجود سخنگوی زمین است؟کانزی، یک بونوبوی نابغه بود که هزاران واژهی انگلیسی را میدانست، با انسانها صحبت میکرد، ابزار سنگی میساخت، غذا میپخت و حتی نقاشی میکشید.در این ویدیو از داستان واقعی کانزی میگوییم — حیوانی که مرز بین انسان و حیوان را درهم شکست.🔍 در این ویدیو میبینید:چطور کانزی زبان انسانها را یاد گرفتچرا او به نماد انسانگونهترین حیوان زمین معروف شدرابطهی او با دکتر سوزان ساویج-رومبا و پروژهی تکلم بونوبوهاو اینکه این کشف چه معنایی برای درک «هوش» و «فرهنگ» دارد🎬 ویدیو را تا انتها ببین تا بفهمی «انسان بودن» دقیقاً یعنی چه.📚 الهام گرفته از تحقیقات دانشگاه آیووا و مرکز Great Ape Trust🎙 روایت و تولید: جواد آزادیپورIs the Human the Only Talking Creature on Earth? 🧠🗣️Kanzi was a genius bonobo who understood thousands of English words, communicated with humans, made stone tools, cooked food, and even painted.In this video, we explore the true story of Kanzi — the ape who blurred the line between human and animal.🔍 In this video, you’ll see:How Kanzi learned to understand and use human languageWhy he became known as the most human-like animal on EarthHis extraordinary relationship with Dr. Susan Savage-Rumbaugh and the Bonobo Speech ProjectAnd what this discovery means for our understanding of intelligence and culture🎬 Watch till the end to discover what it truly means to be human.📚 Inspired by research from the University of Iowa and the Great Ape Trust🎙 Written and narrated by Javad Azadipour#Kanzi #Bonobo #HumanEvolution #AnimalLanguage #AnimalIntelligence #Science #EvolutionaryPsychology #ScienceDocumentary#کانزی #بونوبو #تکامل_انسان #زبان_حیوانات #هوش_جانوری #علم #روانشناسی_تکاملی #مستند_علمی00:00 وداع با یکی از خاصترین میمونهای جهان00:42 سلام، من جواد آزادیم 00:49 کانزی؛ میمونی که مرز بین انسان و حیوان رو شکست01:55 نقطهی شروع: ناگویا، ژاپن – سال ۱۹۷۴02:33 دیدار سرنوشتساز03:21 نزدیکترین خویشاوندهای ما04:07 ازدواج، هدف مشترک، و یک رویا05:22 زبان اشاره؛ امید تازه06:30 چالشی برای نظریهی چامپسکی07:05 خانهای عجیب با یک شامپانزه07:46 ستارهی بعدی: کوکو، گوریل سخنگو08:24 افسانهی هانس باهوش09:39 پایان رؤیا10:33 آخرین امید12:08 انقلابی در زبان بونوبوها13:14 رقابت انسان و بونوبو14:36 تست دقیق برای اطمینان15:09 یادگیری زبان در انسان و بونوبو15:41 آزمایش پنجرهی حیاتی در بونوبوها16:42 بونوبوها در حال یادگیری تفکر دیگران17:29 دیدن دنیا از چشم دیگران18:14 ملاقات با تد تاونسند و تولد بهشت بونوبوها20:01 هنر و زبان؛ وقتی بونوبوها شروع به نوشتن کردن21:22 ساخت ابزار و شباهت با انسانها22:30 یادگیری ساخت ابزار توسط کانزی23:49 پانبانیشا و تقلید خلاقانه24:43 پیوند شگفتانگیز بین مغز، ابزار و زبان25:51 شهرت کانزی؛ وقتی یه بونوبو جهانی شد27:05 پایان دوران طلایی28:16 اختلاف نظرها و انتقادها29:12 تراژدی و چالشها29:56 بازسازی و ادامهی تحقیق30:29 میراث کانزی31:26 کانزی و مرزهای انسانیت32:02 جمع بندیاگه خواستین میتونین از یوتوب یا لینک زیر به اگزون دونیت کنین https://reymit.ir/exonpodcastپادکست اگزون رو از اینجا میتونین بشنوینhttps://pod.link/1537644525#کانزی #بونوبو #تکامل_انسان #زبان_حیوانات #علم #مستند_علمی #رفتارشناسی #حیوانات_باهوش #جواد_آزادیپور #انسانیت #تکامل اینستاگرام اگزون هم هر روز ویدیو جدید داره: https://twitter.com/exonpodcast1 Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

راز تولد قبیله های انسان خردمند؛ از شکار تا هنر و نابرابری
15/12/2025 | 16 min
اگه خواستین میتونین از یوتوب یا لینک زیر به اگزون دونیت کنین https://reymit.ir/exonpodcast۴۰ هزار سال پیش، انسان خردمند پا به عصری گذاشت که سرنوشت او را برای همیشه تغییر داد.در این مستند، از دل غارهای فرانسه تا دشتهای سیبری، داستان تولد قبیله، همکاری، هنر و نابرابری اجتماعی را دنبال میکنیم.🪶 این ویدیو روایت میکند که چطور از گروههای شکارچی کوچک، نخستین جوامع انسانی ساخته شدند:شکلگیری قبیلهها و قوانین اجتماعی،پیدایش «چسب نامرئی» که انسانها را کنار هم نگه داشت،تولد هنر غاری و زیورآلات بدنی،اهلی شدن گرگها و آغاز رابطه انسان–سگ،و در نهایت، آرامگاه باشکوه سونگیر؛ جایی که نخستین نشانههای نابرابری پدیدار شد.👥 آیا ما خودمان را اهلی کردیم؟این قسمت، سفری است از نخستین آتشهای قبیلهای تا ظهور اشرافیت و آغاز تمدن.📚 بر اساس تازهترین یافتههای باستانشناسی و انسانشناسی، با روایت علمی–احساسپادکست اگزون رو از اینجا میتونین بشنوینhttps://pod.link/153764452500:00 ظهور قبیله00:30 سلام من جواد آزادیم00:38 چرا این تغییر مهم بود؟01:09 شواهد باستانشناسی02:13 چسب نامرئی قبایل03:12 تولد «چسب اجتماعی»04:40 هنرمندان غار و بدنهای آراسته05:32 هنر، اسطوره و توتم06:17 بدنهای آراسته؛ هویت قبیلهای07:22 وقتی گرگ، رفیق انسان شد08:17 شکار با کمک سگ08:50 از همزیستی تا اهلیسازی09:29 آیا انسان، خودش را اهلی کرد؟10:10 سندرم اهلیسازی در انسان10:41 قبایل گراوتین؛ پیچیدگی بیشتر11:42 جایگاه زنان در قبیله12:31 آرامگاه سونگیر؛ نخستین اشرافزادگان؟13:32 نخستین نشانههای نابرابری14:05 چسب اجتماعی در شکل تازه14:59 جمع بندیاینستاگرام اگزون هم هر روز ویدیو جدید داره: https://twitter.com/exonpodcast1 Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

انسان خردمند؛ سفری که جهان را تسخیر کرد | مهاجرت بزرگ از آفریقا
13/12/2025 | 12 min
بیش از ۱۳۵ هزار سال پیش، گروه کوچکی از انسانهای خردمند تصمیم گرفتند سرزمین مادریشان در شرق آفریقا را ترک کنند. سفری آغاز شد که نه از روی جاهطلبی، بلکه از روی بقا بود — اما همین قدمهای کوچک، سرنوشت کل سیاره را تغییر داد.در این ویدیو، مسیر حیرتانگیز مهاجرت انسان خردمند را دنبال میکنیم:از غار میسلیا در شام تا جبل فایا در عربستان،از هند و چین تا استرالیا،و از برخورد با نئاندرتالها و دنیسوواها تا تولد انسان امروزی.کشفهای باستانشناسی، ژنومهای باستانی و شواهد اقلیمی، تصویری تازه از داستان پیدایش ما نشان میدهند — اینکه چطور از دل آفریقا برخاستیم و به تنها گونهی بازمانده از خانوادهی انسانها تبدیل شدیم.00:00 آغاز سفر انسان خردمند 00:24 سلام من جواد آزادیم00:33 سرزمین شام و نخستین نشانهها 01:05 آمیزش با نئاندرتالها؛ آغاز درهمتنیدگی انسانها 01:55 عربستان سبز و عبور از بابالمندب 02:55 از آفریقا تا ایران و هند؛ مسیر جنوبی اوراسیا 03:34 راز استرالیا؛ کشف ابزارهای ۶۵ هزار ساله 04:49 بومیان استرالیا؛ میراث نخستین مهاجران 06:00 ورود به چین و شرق آسیا 06:59 دنیسوواها؛ خویشاوندان ناشناخته 07:47 هدیه ژنتیکی08:08 آمیختگی ژنتیکی و تولد انسان ترکیبی 08:40 نبرد در اروپا؛ افول نئاندرتالها 09:30 نئاندرتال ها یکی یکی کنار رفتن09:58 قدرت فرهنگ و اجتماع؛ راز برتری ما 11:16 جمعبندی: انسان خردمند، فاتح سیاره📚 اگر عاشق مستندهای تاریخی و علمی هستی، این روایت را از دست نده!🔔 سابسکرایب کن تا در ادامه به عصر یخ، نئاندرتالها و نخستین تمدنها برسیم.اگه خواستین میتونین از یوتوب یا لینک زیر به اگزون دونیت کنین https://reymit.ir/exonpodcastپادکست اگزون رو از اینجا میتونین بشنوینhttps://pod.link/1537644525#انسان_خردمند#تکامل_انسان#مهاجرت_از_آفریقا#تاریخ_بشر#مستند_علمی#مستند_تاریخی#نئاندرتال#باستان_شناسی#تکامل#حیات_بشر#عجایب_المخلوقات#تمدن_انسانیاینستاگرام اگزون هم هر روز ویدیو جدید داره: https://twitter.com/exonpodcast1 Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

پنگولین؛ زرهپوشترین حیوان زمین و قربانی قاچاق
10/12/2025 | 24 min
در دل جنگلهای آفریقا، حیوانی زندگی میکند که زرهای طبیعیتر و قویتر از هر فلز دارد؛ اما همین زره، نفرین او شده است.پنگولین — موجودی آرام، بیدفاع و شگفتانگیز — امروز یکی از قربانیان بزرگ قاچاق حیوانات در جهان است. فلسهایش در طب سنتی فروخته میشود، گوشتش غذای لوکس ثروتمندان شده و نسلش در حال نابودی است.در این ویدیو، داستان واقعی و دردناک زرهپوشترین حیوان زمین را میشنوید؛ از راز بدن عجیبش تا مسیر قاچاقی که از جنگلهای آفریقا تا رستورانهای شرق آسیا ادامه دارد.این فقط یک مستند درباره یک حیوان نیست؛ روایت سقوط یکی از زیباترین گونههای طبیعت است.00:00 شکست عجیب پلنگ مقابل یه کوچولوی شگفتانگیز00:43 سلام من جواد آزادیم 00:51 زبان عجیب و پنجههای مودب01:26 جایگاه عجیب در تکامل02:01 چرا پنگولینها فوقالعادهان؟02:27 پنگولین؛ مورچهخوار پولکی یا کنگر متحرک؟02:49 گونههای آسیایی پنگولین03:22 گونههای آفریقایی پنگولین04:12 نسبنامه عجیب پنگولینها04:45 یه گوشتخوار بدون دندون؟05:50 تکامل و تخصصی شدن رژیم غذایی06:35 نقش پنگولینها توی اکوسیستم07:35 چطور پنگولین مورچهها رو پیدا میکنه؟08:54 بوی عشق و قلمرو09:16 پیوند مادر و "پنگو پاپ"09:41 چنگالهای غولپیکر10:05 زندگی زیرزمینی و بالاروندهی پنگولینها10:58 دمِ چندکاره؛ از چسبیدن تا دفاع11:26 زره طبیعی پنگولین12:30 نقش رطوبت و الهام تاریخی12:54 تنها پستاندار زرهدار با فلس؟13:37 چرا فقط پنگولین فلس داره؟14:28 نقطهضعف غیرمنتظره؛ انسان15:01 فلسها؛ دارو یا خرافه؟15:56 بحران قاچاق16:17 امید از دل علم16:42 ردیابی قاچاق پنگولینها با ژنتیک17:50 پنگولینها از مناطق حفاظتشده هم میان!18:45 نهمین گونهی مرموز پنگولین19:46 سیاست و قانون؛ حلقهی گمشده20:23 قاچاق پنگولینها و تغییرات ناشی از کرونا20:50 امیدواری 21:42 جمع بندی 📽️ اگر عاشق دنیای حیوانات، حیاتوحش و مستندهای احساسی هستید، حتماً تا آخر ببینید.💬 در کامنتها بنویسید: شما اگر جای این حیوان بودید، برای زنده ماندن چه میکردید؟اگه خواستین میتونین از یوتوب یا لینک زیر به اگزون دونیت کنین https://reymit.ir/exonpodcastپادکست اگزون رو از اینجا میتونین بشنوینhttps://pod.link/1537644525#حیوانات_در_خطر_انقراض#قاچاق_حیوانات#مستند_طبیعت#نجات_پانگولین#مستند_حیات_وحش#حیوانات_مظلوم#آفریقا#حفاظت_از_محیط_زیست#عجایب_المخلوقات#مستند_فارسی#دنیای_حیوانات#راز_پانگولین#تجارت_سیاهاینستاگرام اگزون هم هر روز ویدیو جدید داره: https://twitter.com/exonpodcast1 Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.



پادکست اگزون / Exon podcast / حیرتهای دنیای ژنهای شما در سرزمین بی نظیر علوم طبیعی